انواع ویتامینهای مختلف محلول در آب و چربی بر سلامتی بدن تاثیرگذار هستند و کمبود آنها با تظاهرات بالینی مشخص میشود. زبان از اندامهای گوارشی است که به طور آشکاری از کمبود ویتامین تاثیر میپذیرد. آیا میدانید کمبود کدام ویتامین با نشانههایی بر زبان بروز میکند؟ این مطلب راهنمای کاملی درباره تاثیر کمبود ویتامین بر زبان است. برای کسب اطلاعات بیشتر تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
تاثیر کمبود ویتامین B12 بر زبان
ویتامین B12 از ویتامینهای ضروری برای سلامت بدن است که کمبود آن مشکلات متعددی را ایجاد میکند. این ویتامین برای تولید گلبول قرمز ضروری است و فقدان آن موجب ایجاد مشکلاتی نظیر کم خونی میشود. با توجه به اینکه ویتامین B12 در بدن ساخته نمیشود، لازم است همه افراد رژیم غذایی غنی از ویتامین B12 داشته باشند تا دچار علائم و تاثیر کمبود ویتامین بر زبان نشوند.
بیماری کم خونی پرنیشیوز یا کم خونی خطرناک با بالا رفتن سن در برخی از افراد بروز میکند و باعث میشود سیستم ایمنی بدن به سلولهای معده حمله کند تا ویتامین B12 در بدن ذخیره نشود. در اوایل بیماری تظاهرات بالینی شدید نیست و ممکن است بیمار متوجه آن نباشد. اما به مرور زمان میزان ذخیره ویتامین B12 کاهش پیدا میکند؛ بهطوری که در دوره 5 ساله میزان ذخیراه ویتامین B12 در کبد به حداقل میرسد و نشانههای بیماری آشکار میشود. یکی از نشانههای بیماری پرنیشیوز و کمبود ذخایر B12 صافی زبان است.
در حالت عادی روی زبان افراد سالم، پرزهای چشایی مشاهده میشود؛ اما با بروز عارضه صاف شدن زبان، هیچ برآمدگی کوچکی روی زبان مشاهده نمیشود و زبان قرمز و ملتهب میشود. بیمار با بروز این نشانهها درگیر مشکلاتی در خوردن و آشامیدن میشود.
بهترین آزمایشگاه در قیطریه، با به روزترین تجهیزات و کادر خبره و حرفهای برای انجام انواع آزمایشات مانند آزمایش ادرار، آزمایش خون، آزمایش مدفوع، آزمایش بارداری و حتی آزمایش در منزل.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که کم خونی پرنیشیوز باید توسط پزشک و با آزمایش خون تشخیص داده شود تا تاثیر کمبود ویتامین بر زبان کاهش پیدا کند و درمان موثر آغاز شود.
تاثیر کمبود ویتامین B2 بر زبان و متورم شدن آن
یکی دیگر از نشانههای تاثیر کمبود ویتامین بر زبان متورم شدن آن است. ویتامین B2 یکی از ویتامینهای ضروری برای بدن است که کمبود آن با تظاهرات بالینی متعددی همراه است. کسانی که کمبود ویتامین B2 داشته باشند، علائمی نظیر سوزش، خارش، درد و سوزش زبان دارند. حتی در مواردی که کمبود ویتامین خیلی شدید باشد، نشانههایی مانند شکاف در گوشه لب و دهان و ضایعات پوستی هم ایجاد میشود.
برای اینکه از اثرات منفی کمبود ویتامین B2 بر زبان در امان بمانید توصیه میشود سبزیجات برگ سبز و مغزیجات که حاوی ویتامینهای گروه B هستند را در رژیم غذایی روازنه خود بگنجانید. همچنین با بروز نشانهها هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا درمان موثری را شروع کنید.
کمبود ویتامین B6 و التهاب زبان
تاثیر کمبود ویتامین بر زبان به شکلهای متفاوتی بروز میکند. یکی از ویتامینهای ضروری برای بدن ویتامین B6 است که موجب تامین سلامت کودکان و بزرگسالان میشود؛ بهطوری که کمبود آن موجب ایجاد مشکلات عصبی و پوستی میشود.
کسانی که کمبود ویتامین B6 داشته باشند، دچار التهاب زبان یا التهاب در حفره دهانی میشوند. سایر علائمی که به دنبال کمبود این ویتامین در بدن بروز میکند، شامل ضعف، بیخوابی و نوروپاتی محیطی است. بنابراین توصیه میشود به بروز هر کدام از این نشانهها حساس باشید تا پیش از شدید شدن علائم درمان موثری را آغاز کنید.
بیشتر بخوانید: ویتامین و رشد مو
مصرف غذاهای غنی از B6 شدت التهاب زبان را کم میکند. منابع غذایی غنی از ویتامین B6، موز، آووکادو، تخمه آفتابگردان، مغزیجات، مرغ و ماهی و سیبزمینی است. همچنین در مواردی که میزان کمبود ویتامین B6 شدید باشد، ممکن است پزشک از مکمل برای کاهش علائم بیمار استفاده کند.
کمبود آهن و زبان دردناک
با مشخص شدن تاثیر کمبود ویتامین بر زبان بهتر است به تاثیر آهن و فولات در ایجاد عارضه بر زبان هم اشاره کنیم. دردناک شدن زبان یا از بین رفتن پرزهای آن می تواند در اثر کمبود آهن و فولات ایجاد میشود.
در صورتی که بیمار در کنار این علائم، سوزش زبان هم داشته باشد، به احتمال زیاد دچار کمبود B12 نیز هست. سایر علائم کمبود آهن، اسید فولیک و ویتامین B12 شامل خستگی، ضعف عضلانی، سرگیجه، ضربان قلب بالا، کاهش وزن بدون دلیل است. برای اینکه تاثیر کمبود ویتامین بر زبان را کاهش دهید باید رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که تمام گروههای غذایی در آن موجود باشند. همچنین ممکن است متناسب با نیاز بدن یا بیماریهایی که به آن مبتلا هستید، لازم باشد مکمل مصرف کنید.
درباره دلایل کم خونی در بدن و درمان آن بیشتر بدانید.
ترک خوردن زبان به دلیل کمبود ویتامین های گروه B
ویتامینهای گروه B از ضروریترین مواد مغذی هستند که سلامت بدن را تامین میکنند. یکی از تاثیرات کمبود ویتامین بر زبان ایجاد ترک روی آن است. ترک خوردن زبان با نام زبان شیاردار هم شناخته میشود و باعث میشود فرد دچار مشکلات متعددی شود.
با اینکه در ایجاد زبان شیاردار ژنتیک، حساسیت به مواد غذایی یا ابتلا به سندرم داون هم تاثیرگذار هستند، اما سوءتغذیه و کمبود ویتامینهای گروه B هم عامل مهمی است. با این عارضه چند شیار کم عمق یا عمیق بالای زبان ایجاد میشود که با مصرف Bکمپلکس میتوان آن را درمان کرد.
زبان شیاردار بیماری خوشخیمی است که نیازی به درمان خاص ندارد. بیماران مبتلا به این عارضه برای کم کردن شدت علائم میتوانند کمی جوش شیرین را همراه با آب مخلوط کنند و دو مرتبه در روز قرقره کنند. همچنین لازم است بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده تا بروز عفونت، ترکهای روی زبان را تحریک نکند.
سوزش زبان و کمبود ویتامین D
یکی دیگر از عارضههایی که درتحت تاثیر کمبود ویتامین بر زبان ایجاد میشود، سوزش زبان است. کمبود ویتامین دی در بسیاری از افراد موجب سوزش زبان میشود. کسانی که کمبود ویتامین D دارند، روی لبها و زبان احساس سوزش و درد میکنند و ممکن است طعم ناخوشایندی در دهان حس کنند. بیحسی و خشکی زبان و دهان ازعلائم دیگری است که به دلیل کمبود ویتامین D بروز میکند. به این نکته هم دقت داشته باشید که درد و خشکی دهان هنگام خوردن خوراکی بیشتر میشود.
سایر ویتامینهایی که کمبود آنها موجب ایجاد سوزش در زبان میشود شامل B1، B6، زینک هستند. پزشک برای تشخیص علت سوزش زبان درخواست تست گلوگز خون میدهد تا شرایط بیمار را به طور دقیق بررسی کند.
سایر علائمی که همراه با سوزش زبان ایجاد میشود شامل داغ شدن دهان و لب است. ممکن است احساس داغی در کل دهان پخش شود یا اینکه فردی در دهان احساس خشکی کند.
با بروز نشانهها و تاثیرکمبود ویتامین بر زبان یا سایر اعضای بدن بلافاصله باید پیگیریهای لازم را انجام دهید تا درگیر بیماریهای دیگر نظیر عفونت نشوید.
درمان کمبود ویتامین D
پزشک برای تایید کمبود ویتامین D به نشانههای بالینی دیگر مانند خستگی، گرفتگی عضلات و تغییرات خلقی و نتایج آزمایشات بالینی هم توجه میکند. بهترین منبع برای جبران کمبود ویتامین D نور خورشید است. مدت زمان مورد نیاز برای ماندن زیر نور افتاب به شدت تابش نور خورشید بستگی دارد. به عبارت دیگر در فصل بهار و تابستان ده دقیقه ماندن زیر نور خورشید کافی است، اما در فصل زمستان لازم است حداقل یک ساعت زیر نور خورشید بمانید.
برای کاهش تاثیر کمبود ویتامین بر زبان و تامین ویتامین D میتوان بامیه، اسفناج، کلم پیچ یا روغن ماهی را در رژیم غذایی گنجاند.همچنین ویتامین دی در بارداری نقش بسزایی در رشد جنین دارد.
جمعبندی
مواد مغذی و ویتامینها در سلامت بدن تاثیرگذار هستند. کمبود ویتامینها با بروز نشانههایی در بدن همراه هستند. در این مطلب تاثیر کمبود ویتامین بر زبان را بررسی کردیم و منابع غذایی غنی از ویتامینها را معرفی کردیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید باشد.