اهمیت ویتامین D در جلوگیری از بیماری‌ پوست و مو

از آنجایی‌که ویتامین D التهاب را کاهش می‌دهد و سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است این ویتامین برای رشد سریع مو و سلامت پوست نیز مفید باشد. به همین دلیل بسیاری از برندها ویتامین D را همراه با سایر انواع ویتامین‌ها به کرم‌ها، لوسیون‌ها و شامپوها اضافه می‌کنند. برخی از افراد از مکمل‌های ویتامین D استفاده می‌نمایند، در حالی که برخی دیگر ترجیح می‌دهند این ویتامین را از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید به‌دست بیاورند. برای آگاهی فواید استفاده از ویتامین دی و جلوگیری از بیماری‌های پوست و مو، با ما همراه باشید.

آیا ویتامین D بر بهبود مشکلات پوستی موثر است؟

بررسی‌های علمی اخیر بر نقش ویتامین D در سلامت پوست تاکید کرده‌اند. در این راستا محققات ادعا کردند که حفظ سطح طبیعی ویتامین D در خون برای افراد مبتلاء به مشکلات پوستی زیر مهم بسیار اهمیت دارد:

• اگزما
• پسوریازیس
• ویتیلیگو
• فوران نور چند شکلی (بثورات پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید)
• لنفوم پوست (Mycosis fungoides)
• ریزش موی خود ایمنی (Alopecia areata)
• لوپوس اریتماتوی سیستمیک (Systemic lupus erythematosus)
• ملانوما (نوعی سرطان پوست)

بیشتر بخوانید: تمامی آزمایش‌ها با به‌روزترین تجهیزات در آزمایشگاه چیذر (فرین)

برخی از دانشمندان بر این باورند که افراد مبتلاء به مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و ریزش مو باید حتماً از نظر سطوح ویتامین D، تحت نظر باشند. با وجود این، مطالعات گسترده‌ی دیگری نیاز است تا مزایای نظارت بر سطح ویتامین D در افراد مبتلاء به اختلالات پوستی مختلف، مشخص شود.

البته باید دقت کنید که هدف ما در  این مقاله ذکر این نکته است که باید به‌مقدار لازم از این ویتامین مصرف کنید. زیرا مصرف بیش از حد آن، خطرناک است.

امکان تاثیر بر بهبود پسوریازیس

پسوریازیس نوعی بیماری خودایمنی است و این گونه به‌نظر می‌رسد که سطح ویتامین D در بیماران مبتلاء به پسوریازیس، به‌طور قابل توجهی کم‌تر از سایر افراد است. محققان بر این عقیده‌اند که پسوریازیس زمانی شروع می‌شود که کراتینوسیت‌های (keratinocytes) بیش فعال، یک پاسخ خود ایمنی را تحریک کنند.

سطح ویتامین D موجود در خون ممکن است برای افراد مبتلاء به پسوریازیس، مهم باشد زیرا این ویتامین تولید کراتینوسیت‌ها را در پوست و سلول‌های ایمنی تنظیم می‌کند. در یک بررسی، مصرف دوز بالای ویتامین D به‌صورت روزانه 35000 IU، در بیماران مبتلاء به پسوریازیس، ایمن و مؤثر بود. با این حال، این مطالعه تنها شامل 25 بیمار بوده است بنابراین مطالعات با‌کیفیت و در مقیاس بزرگ در این زمینه، ضروری است.

در حال حاضر کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی آنالوگ‌های ویتامین D مصنوعی (کلسی‌پوتریول یا تاکلسیتول) خط اول درمان پسوریازیس خفیف تا متوسط محسوب می‌شوند. این درمان‌ها در موارد شدیدتر بیماری، گاهی همراه با سایر درمان‌های سیستمیک، تجویز می‌شوند. کرم‌های حاوی آنالوگ ویتامین D، علائم پسوریازیس را بهبود می‌بخشند، اما هیچ شواهد محکمی از مکمل‌های خوراکی پشتیبانی نمی‌کند، اگرچه تا حدودی به تحقیقات بیش‌تری در این زمینه نیاز است.

امکان تاثیر بر بهبود اگزما

اگزما (Atopic dermatitis)، تا 20 درصد از کودکان و تا 3 درصد از بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی مطالعات، کمبود ویتامین D را با اگزما مرتبط دانسته‌اند. با این حال، اطلاعاتی وجود ندارد که به‌صورت قطعی بتوانیم ادعا کنیم کمبود ویتامین D می‌تواند باعث اگزما شود یا خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.

البته برخی از محققان معتقدند که مکمل ویتامین D ممکن است علائم و شدت اگزما را بهبود بخشد. هم‌چنین هنگامی که این ویتامین در دوزهای توصیه شده مورد استفاده قرار می‌گیرد، به‌عنوان یک درمان ایمن و قابل تحمل در نظر گرفته می‌شود.

در مطالعات مبتنی بر سلول، ویتامین D باعث افزایش تولید کاتلیسیدین (Cathelicidin)، به‌عنوان یک ماده‌ی ضد میکروبی، شد. افراد مبتلا به اگزما معمولاً دچار کمبود ویتامین D هستند. طبق تحقیقات، مصرف مکمل ممکن است برخی علائم را بهبود بخشد. اما هم‌چنان به‌نظر می‌رسد که مطالعات بیشتری برای کشف مکانیسم عمل و اثربخشی آن مورد نیاز است.

بیشتر بخوانید: علائم و درمان کم خونی

موثر بر بهبود آکنه

آکنه، در حقیقت نوعی التهاب در نتیجه‌ی پاسخ ایمنی است که زمانی که باکتری ها پوست را هدف قرار می‌دهد. ویتامین D می‌تواند بر کاهش التهاب سلول‌های پوستی موثر باشد. به‌نظر می‌رسد که ویتامین دی برای مبارزه با آکنه نویدبخش می باشد، اما هم‌چنان مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

موثر بر بهبود زخم

همان‌طور که در بالا هم ذکر شد، به‌نظر می‌رسد که ویتامین D فعالیت یک پروتئین ضد میکروبی پوست به‌نام کاتلسیدین را افزایش می‌دهد. این پروتئین با ترویج بهبود زخم و ترمیم بافت، ایمنی را در پوست متعادل می‌کند. در یک مطالعه‌ی انسانی، بیان کاتلسیدین در مراحل اولیه‌ی بهبود طبیعی زخم افزایش یافت. مطالعات دیگر حاکی از آن است که کاتلسیدین به بازسازی و تقویت سد پوستی کمک می‌کند و به اصطلاح اپیتلیزه شدن را افزایش می‌دهد.

با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین این‌که آیا ویتامین D بر بهبود زخم تأثیر می‌گذارد (چه به‌صورت مکمل‌های خوراکی یا کرم‌ها و سایر فرمول‌های موضعی)، مورد نیاز است.

ویتامین D چه تاثیری بر مو‌ها دارد؟

مطالعات نقش مهم ویتامین D را در پیش‌گیری از ریزش مو نشان می‌دهند. محققان بر این باورند که عملکرد گیرنده‌ی ویتامین دی برای حفظ چرخه‌ی طبیعی مو ضروری است. مطالعات حیوانی و مبتنی بر سلول نشان می‌دهد که عملکرد ناقص گیرنده‌ی ویتامین D ممکن است منجر به رشد معیوب و از دست دادن فولیکول مو شود.

علاوه بر این، مطالعات محدودی ریزش مو در مردان و زنان را با کاهش سطح ویتامین D خون مرتبط می‌دانند. در برخی از مطالعات، سطوح پایین‌تر ویتامین D در خون با ریزش موی شدیدتر مرتبط بوده است. بر این اساس، برخی از محققان از غربالگری بیماران مبتلاء به ریزش مو از نظر کمبود ویتامین D، حمایت می‌کنند.

اگرچه این یافته‌ها بسیاری از مردم را امیدوار می‌کند، اما هنوز بسیار زود است تا بتوانیم در مورد نقش ویتامین دی در رشد مجدد مو‌ها، اظهار نظر کنیم.

ویتامین D در چه مواد غذایی یافت می‌شود؟

اگرچه ویتامین دی از طریق نور آفتاب تحت شرایط خاصی، جذب می‌شود، اما می‌توان آن را از طریق یک رژیم غذایی سالم نیز به‌دست آورد. البته دقت کنید که مصرف بیش از حد ویتامین دی می‌تواند بسیار مضر باشد.

از مهم‌ترین منابع ویتامین دی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• زرده‌ی تخم‌مرغ
• قارچ
• جگر گاو
• پنیر
• آب پرتقال
• شیر گاو
• روغن جگر ماهی
• ماهی ساردین یا سالمون

کلام آخر

ویتامین D نقش‌های مهمی را در بدن ایفا می‌کند. به‌عنوان مثال اثرات سوء کمبود ویتامین دی در بارداری به‌اثبات رسیده است. سطوح طبیعی ویتامین D خون، به تعادل پاسخ ایمنی پوست کمک می‌کند. برخی از محققان بر این باورند که افراد دارا‌ی سطوح بالاتر این ویتامین (مانند کسانی که نور طبیعی خورشید زیادی دریافت یا افرادی که مقدار بسیاری ماهی مصرف می‌کنند)، بهتر در برابر اختلالات پوستی خود ایمنی و التهابی و ریزش مو محافظت می‌شوند.

از طرفی مطالعات نشان می‌دهد که کمبود ویتامین D در افراد مبتلا به اگزما و پسوریازیس شایع‌تر است. مطالعات هم‍‌چنین به بررسی اثرات ویتامین D بر آکنه و بهبود زخم می‌پردازند. با این وجود، شواهد محکمی برای حمایت از مکمل ویتامین D در اکثر موارد وجود ندارد. کرم‌های موضعی ممکن است در افراد مبتلاء به پسوریازیس با تجویز پزشک مفید باشند.

ویتامین D هم‌چنین ممکن است از رشد طبیعی مو حمایت کند. شواهد محدودی کمبود این ویتامین را با ریزش مو مرتبط می‌دانند، اگرچه مزایای مکمل‌ها هنوز مشخص نشده است.