آزمایش ادرار (UA)
آزمایش ادرار آزمایشی است که چندین جزء از نمونه ادرار را بررسی می کند. آزمایش‌های ماکروسکوپی یا بصری، شیمیایی و میکروسکوپی همگی بخشی از یک آزمایش کامل ادرار هستند.
آزمایش ادرار اغلب برای غربالگری عفونت های دستگاه ادراری، مشکلات کلیوی و کبدی و دیابت استفاده می شود. آزمایش ادرار ممکن است در طی یک معاینه معمول، برای ارزیابی علائم خاص، یا پس از پذیرش در بیمارستان انجام شود. همچنین یک آزمایش رایج برای افراد باردار است.
هدف از تست
هدف از آزمایش آنالیز ادرار بررسی وجود ناهنجاری در ظاهر یا ترکیب ادرار است. معمولاً برای غربالگری، تشخیص و نظارت بر شرایط مختلف سلامت استفاده می شود. آزمایش‌های غربالگری برای تشخیص مشکلات سلامتی قبل از ظهور علائم استفاده می‌شوند و امکان درمان زودتر را فراهم می‌کنند. از آنجایی که برخی از مشکلات کبد و کلیه ممکن است در ابتدا علائمی ایجاد نکنند، آزمایش ادرار اغلب برای کمک به بررسی سلامت این اندام ها استفاده می شود. همچنین می‌توان از آزمایش ادرار برای غربالگری مشکلات زمینه‌ای سلامتی در طول معاینه بارداری یا ارزیابی قبل از جراحی استفاده کرد. در این موارد، آزمایش ادرار می‌تواند به دنبال مسائل سلامت ناشناخته باشد تا خطر عوارض بعدی را کاهش دهد. تشخیص، فرآیند یافتن علت علائم است. وقتی فردی شروع به تجربه تغییرات مربوط به ادرار یا سایر علائمی می کند که می تواند با مشکلات کبدی یا کلیوی مرتبط باشد، پزشک ممکن است آزمایش ادرار را برای کمک به تعیین علت توصیه کند. آزمایش ادرار می تواند به تشخیص عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) و سایر شرایطی که بر عملکرد سیستم ادراری تأثیر می گذارد کمک کند. نظارت شامل آزمایشاتی است که تکامل وضعیت یک فرد را دنبال می کند. آزمایش‌های ادرار ممکن است به طور دوره‌ای و در طول زمان انجام شوند تا ببینند درمان چقدر خوب کار می‌کند یا اینکه شدت یک وضعیت تغییر کرده است.
آزمایش ادرار چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
آزمایش ادرار شامل یک سری ارزیابی از نمونه ادرار است. این می تواند یک یا چند جزء مختلف را بسته به هدف آزمایش و ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی که آن را انجام می دهد اندازه گیری کند. یک آزمایش کامل ادرار معمولاً شامل یک معاینه بصری (همچنین فیزیکی)، یک معاینه میکروسکوپی، و یک آزمایش دیپ استیک شیمیایی است که هر کدام شامل اندازه‌گیری‌ها و ارزیابی‌های متفاوتی است.
چه زمانی باید آزمایش ادرار انجام داد؟
در صورت داشتن علائمی که می تواند مربوط به مشکلات کبد، کلیه یا سیستم ادراری باشد، پزشک ممکن است آزمایش ادرار را توصیه کند. به عنوان مثال، اگر تکرر ادرار، خون در ادرار، سایر مشکلات ادراری، یا درد مداوم شکم یا کمر دارید، ممکن است پزشک برای کمک به تعیین علت این علائم، آزمایش ادرار را توصیه کند. در صورت انجام یک عمل جراحی در آینده، بارداری یا به عنوان بخشی از یک معاینه پزشکی منظم، ممکن است آزمایش غربالگری ادرار توصیه شود. در صورت داشتن هر یک از عوامل خطر برای مشکلات کبدی یا کلیوی، آزمایش های غربالگری ممکن است بیشتر باشد. اگر یک بیماری پزشکی مانند بیماری کلیوی یا دیابت دارید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که به طور منظم آزمایش ادرار را برای نظارت بر وضعیت و درمان خود انجام دهید.
آیا می توان در خانه آزمایش ادرار را انجام داد؟
در برخی موارد، پزشک ممکن است دستور جمع آوری ادرار در خانه را در طول یک روز کامل بدهد. برای این آزمایش‌ها، از ظروف مخصوصی برای تهیه نمونه استفاده می کنید و سپس آن را برای آزمایش به مطب یا آزمایشگاه می‌آورید. نوارهای آزمایش تجاری برای اجزای مختلف آزمایش شیمیایی ادرار در دسترس هستند. این نوارها را می توان از داروخانه یا آنلاین خریداری کرد. با این حال، کیت های خانگی برای تکمیل یک آزمایش کامل ادرار در دسترس نیستند زیرا آزمایش کامل ادرار به تجهیزات تخصصی و دانش فنی نیاز دارد.
آیا نتایج آزمایش دقیق است؟
نتایج آزمایش ادرار عموماً دقیق در نظر گرفته می شوند، اما خطاناپذیر نیستند. برای دستیابی به نتایج قابل اعتماد، آزمایشگاه ها باید بهترین شیوه ها را در هنگام جمع آوری، پردازش و تجزیه و تحلیل نمونه های ادرار دنبال کنند. حتی زمانی که بهترین روش‌ها رعایت می‌شوند، عوامل دیگری ممکن است بر قابلیت اطمینان نتیجه آزمایش ادرار تأثیر بگذارند:
- غذاها و داروها: برخی غذاها و داروها باعث تغییر رنگ یا بو در ادرار می شوند و ممکن است در تفسیر نتایج آزمایش اختلال ایجاد کنند.
- مشکلات نمونه: جمع آوری نامناسب ممکن است منجر به آلودگی یا نتایج نادرست شود. برای مثال، جمع‌آوری نکردن تمام ادرار در طول نمونه‌گیری 24 ساعته یا تمیز نکردن دهانه مجرای ادرار قبل از گرفتن نمونه یکباره، می‌تواند از تجزیه و تحلیل مناسب آزمایشگاهی جلوگیری کند.
آیا به آزمایشات بعدی نیاز است؟
در صورت نتیجه غیر معمول، معمولاً آزمایشات اضافی توصیه می شود. آزمایش ادرار به خودی خود اغلب اطلاعات کافی در مورد علت اصلی در اختیار پزشک قرار نمی دهد. بسته به نوع نتیجه غیرطبیعی که پیدا شد، ممکن است آزمایش‌های دیگری برای کمک به تأیید یا رد تشخیص خاص تجویز شود.
انواع آزمایش های ادرار
انجام آزمایش ادرار
ارائه نمونه ادرار برای آزمایش ادرار ضروری است. پزشک شما را در مورد نوع نمونه ادرار مورد نیاز به شما اطلاع خواهد داد. دو راه اصلی برای گرفتن نمونه، جمع‌آوری ادرار 24 ساعته و جمع‌آوری ادرار یکباره است.
- جمع آوری ادرار 24 ساعته: این آزمایش از شما می خواهد که تمام ادراری را که در یک دوره 24 ساعته تولید می کنید جمع آوری کنید.
- جمع آوری ادرار یکباره: همچنین به عنوان نمونه نقطه ای شناخته می شود، شامل تهیه تنها یک نمونه کوچک از ادرار است. نمونه اغلب با روش تمیز جمع آوری می شود که به جلوگیری از ورود آلاینده ها به ادرار کمک می کند. مهم است که هر دستورالعمل آزمایشگاه را در مورد نوع نمونه مورد نیاز و نحوه جمع آوری صحیح آن به دقت دنبال کنید.
پیش از آزمایش
معمولاً قبل از آزمایش ادرار می توانید بدون هیچ محدودیتی بخورید و بنوشید. با این حال، اگر آزمایش ادرار همراه با سایر آزمایش‌ها انجام می‌شود، ممکن است لازم باشد از قبل ناشتا باشید. بسیاری از داروها، از جمله داروهای بدون نسخه و مکمل های گیاهی یا رژیمی، می توانند بر نتایج آزمایش ادرار تأثیر بگذارند. قبل از انجام آزمایش، تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی را که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. در حالی که معمولاً آماده سازی کمی برای آزمایش آنالیز ادرار لازم است، مطمئن شوید که دستورالعمل های خاص ارائه شده توسط پزشک خود را دنبال می کنید.در طول آزمایش بسته به نوع نمونه مورد نیاز، می توان نمونه ادرار را در خانه یا در محل آزمایشگاه جمع آوری کرد. ظروف نمونه ادرار معمولاً توسط نمونه گیر به شما داده می شود. برای جمع آوری ادرار 24 ساعته، باید تمام ادرار خود را در یک دوره 24 ساعته مشخص به دست آورید.
- در روز اول، وقتی از خواب بیدار می شوید، در توالت ادرار می کنید. سپس، برای 24 ساعت آینده، باید تمام ادرار خود را در ظرف نمونه ارائه شده جمع آوری کنید.
- در روز دوم، صبح که از خواب بیدار می شوید، در ظرف نمونه ادرار می کنید که آخرین جمع آوری در طول 24 ساعت است.
- در طول دوره جمع آوری، باید ظرف نمونه را در یخچال یا جای خنک نگهداری کنید. برای نمونه ادرار یک باره، ممکن است از شما خواسته شود که نمونه را اول صبح که ادرار شما غلیظ تر است، جمع آوری کنید. برای جمع‌آوری ادرار در اواسط جریان می‌توان از روش تمیز استفاده کرد:
- یک دستمال مرطوب استریل برای تمیز کردن کامل دهانه مجرای ادرار استفاده می شود.
- با ادرار کردن در توالت شروع می‌کنید و پس از چند ثانیه جریان را متوقف می‌کنید.
- سپس ظرف جمع آوری را در مسیر جریان ادرار خود قرار داده و شروع به ادرار کردن در ظرف می کنید.
- پس از پر کردن ظرف جمع آوری با حداقل چند گرم ادرار، ادرار را در کاسه توالت به پایان می رسانید.
- پس از اتمام، باید درب ظرف را محکم ببندید و از دست زدن به قسمت داخلی ظرف یا درب خودداری کنید.
- اگر در خانه هستید، ظرف ادرار را باید در یک کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کنید تا زمانی که آماده باشید آن را به آزمایشگاه خود ببرید.
بعد از آزمایش
بعد از آزمایش ادرار هیچ عارضه ای وجود ندارد. پس از ارائه نمونه، می توانید فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید. اگر آزمایش را انجام می دهید زیرا علائم را تجربه می کنید، همچنان آن علائم را به پزشک خود گزارش دهید.
نتایج آزمایش ادرار
دریافت نتایج آزمایش نتایج معمولاً ظرف چند روز کاری در دسترس هستند. جواب آزمایش را بسته به نوع آزمایشگاه، می توانید به صورت آنلاین از سایت آزمایشگاه یا به صورت کاغذی و با مراجعه ی حضوری دریافت کنید.
تفسیر نتایج آزمون
از آنجایی که این محدوده ها ممکن است در آزمایشگاه متفاوت باشد، باید گزارش آزمایش خود را به دقت بخوانید و آن را با پزشک خود در میان بگذارید. آزمایشات آنالیز ادرار بر اساس نتایج اجزای مختلف آزمایش و سایر عوامل از جمله علائم و سلامت کلی شما تفسیر می شوند. پزشک شما هر گونه ناهنجاری را در آزمایش بررسی می کند. اهمیت بی نظمی در خصوصیات فیزیکی، شیمیایی یا میکروسکوپی ادرار ممکن است بسته به سابقه سلامتی و وضعیت فعلی شما متفاوت باشد. بسیاری از شرایط سلامتی مختلف می توانند نتایج غیرطبیعی در آزمایش ادرار ایجاد کنند. نمونه هایی از شرایطی که ممکن است منجر به نتایج غیرطبیعی شود عبارتند از:
- عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)
- سنگ کلیه
- دیابت
- ضربه به کلیه ها
- بیماری های کبدی
- برخی از انواع سرطان برخی داروها، ویتامین ها و مکمل ها می توانند باعث بی نظمی در نتایج آزمایش ادرار شوند.
- برخی از غذاها همچنین می توانند باعث تغییر رنگ و بوی ادرار شوند که ممکن است منجر به بی نظمی در هنگام آزمایش ادرار شود.
مهم است که با پزشک و آزمایشگاه خود صحبت کنید تا در جریان جزئیات آزمایش ادرار خود قرار بگیرید.
- آیا بخشی از آزمایش ادرار من غیر طبیعی بود؟
- آیا نتایج آزمایش به این موضوع کمک می کند که چرا ممکن است علائم داشته باشم؟
- آیا آزمایشات بعدی در این شرایط لازم است؟
- آیا بر اساس این نتایج درمان یا تغییر سبک زندگی را توصیه می کنید؟
- آیا در آینده باید دوباره آزمایش ادرار انجام دهم؟
