حساسیت فصلی و تاثیر آن بر سلامتی بدن

حساسیت فصلی از مشکلاتی است که برخی از افراد به هنگام تغییر آب و هوا و تغییر فصل، تجربه می‌کنند. این وضعیت اگرچه آزار دهنده است اما کاملا طبیعی است. برخی از افراد در طول سال چندین بار به این عارضه دچار می‌شوند. معمولا در فصل پاییز و بهار، این اتفاق بیشتر رخ می‌دهد.

علت حساسیت فصلی، بیشتر به ذرات آلرژن موجود در هوا بر می‌گردد. این مواد آلرژی زا، در گرده گل و گیاهان و ذرات معلق در هوا وجود دارد. با ورود این مواد به سیستم تنفسی، شخص دچار عطسه، سرفه و آبریزش چشم و بینی می‌شود.

ما قصد داریم تا در این مطلب، علت و علائم حساسیت و آلرژی فصلی را بررسی کنیم. همچنین در صدد ارائه راهکارها و روش‌های درمانی در این زمینه هستیم. پس با ما همراه باشید.

بیشتر بدانید:میزان مورد نیاز روزانه بدن به انواع ویتامین ها

علائم و نشانه های حساسیت فصلی

حساسیت فصلی در افراد مختلف به شکل‌های متفاوتی بروز می‌کند. در اکثر افراد، عطسه و آبریزش بینی، مشترک است. در برخی دیگر ممکن است خارش گلو و گلودرد نیز به این علائم افزوده شود. برخی از افراد هم با سرفه، کهیر و راش پوستی، تورم گلو، خس خس سینه و اشک ریزش چشم روبرو می‌شوند.

علت و علائم حساسیت و آلرژی فصلی، به ایمنی بدن باز می‌گردد. بر خلاف تصور عمومی، افرادی که ایمنی قوی دارند، بیشتر به حساسیت و آلرژی مبتلا می‌شوند. در بدن این افراد، سیستم ایمنی قوی وجود دارد که آلرژن‌های موجود در هوا را به عنوان یک عامل بیماری زا تشخیص می‌دهد. بر همین اساس، به سوی این مواد حمله ور شده و با آنها مبارزه می‌کند. نتیجه این درگیری، به وجود آمدن عطسه و سرفه یا آبریزش از بینی و چشم است. در برخی از نقاط بدن نیز این علائم خود را به شکل جوش یا کهیر پوستی و خارش نشان می‌دهد.

علائم حساسیت فصلی در همه به یک شکل نیست. در بدن افرادی که سیستم ایمنی بدن معمولی دارند، بعد از یک الی چند روز علائم از بین می‌رود. اما ماندگاری حساسیت فصلی در برخی از افراد از ابتدای فصل تا انتهای آن ادامه دارد. این اتفاق در فصل بهار و پاییز، بیشتر رخ می دهد.

از اوایل و اواسط اسفند ماه به دلیل گرده افشانی گل و گیاهان، آلرژن موجود در هوا به شدت زیاد است. علائمی مانند سر درد، عطسه و آبریزش بینی در این فصل، به وجود می‌آید که ممکن است با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود. در اواخر شهریورماه نیز به علت سرد و گرم شدن هوا و همچنین به دلیل آلودگی‌ هوا و سنگینی آن، احتمال ابتلا به حساسیت فصلی، بالاست.

بیشتر بدانید:علائم حساسیت به ویتامین

راه های درمان حساسیت فصلی

حساسیت فصلی درمان پذیر است. شاید در برخی از افراد به دلیل مقاومت بالای سیستم ایمنی، این زمان به طول انجامد اما درمان پذیر است.

برای از بین بردن حساسیت فصلی، شما با دو شیوه درمانی مواجه هستید. اول اینکه سعی کنید همیشه از مواد و هوای آلرژی زا به دور باشید. در واقع پیشگیری بهتر از درمان است. نکات زیر را در این مورد رعایت کنید:

1. در فصل بهار و پاییز سعی کنید از قرار گرفتن در کنار گل و گیاهان اجتناب کنید.
2. سعی کنید پنجره‌های خانه و اتاق را بسته نگه دارید تا گرد و غبار معلق در هوا وارد خانه و محیط زندگی نشوند.
3. در این فصول و ماه‌های مذکور از ماسک فیلتردار استفاده کنید.
4. اگر بتوانید در فصل پاییز و ابتدای آن در ساعات اولیه روز بیرون از خانه نباشید، خیلی به خود کمک خواهید کرد.
5. بهتر است در هنگام بازگشت به منزل برای از بین بردن و پیشگیری از حساسیت فصلی، دوش بگیرید و سر و بدن خود را شستشو دهید.

شیوه دوم مبارزه با حساسیت و از بین بردن علت و علائم آن، درمان دارویی است. البته بهتر است پیش از مصرف دارو با پزشک متخصص آلرژی صحبت کنید تا راهنمایی‌های بهتر و مخصوص به خود را دریافت کنید.

نیاز است تا دو هفته پیش از شروع زمان آلرژی و حساسیت فصلی به پزشک مراجعه کنید. حساسیت در شکل خفیف با تجویز و مصرف داروهای معمولی از بین می‌رود. اما دوره درمان در برخی از افراد طولانی‌تر است و باید به شکل دوره‌ای تحت درمان باشند.

درمان خانگی آلرژی و حساسیت

حساسیت فصلی در خانه و با اقدامات اولیه خانگی قابل درمان است. البته این درمان‌ها نسبت به شدت و وخامت اوضاع، متفاوت است. گاهی نوشیدن یک دمنوش می‌تواند نشانه‌های حساسیت را برطرف کند. اگر حساسیت فصلی منجر به ایجاد خارش و سرخی در ناحیه خاصی از بدن شده باشد، می‌توان با یک پماد ضد حساسیت آن را برطرف کرد. اما در مورد مصرف بی خطرترین داروهای ضد حساسیت هم باید با پزشک مشورت کرد.
درمان‌های خانگی بیشتر حول محور داروهای گیاهی است. برخی از گیاهان و داروهای با منشاء گیاهی شامل نعناع، زنجبیل، عسل، چای سبز، لیموترش، آویشن و بابونه است. این مواد کاملا طبیعی می‌توانند آلرژن‌های موجود در خون را تا حد زیادی سرکوب کنند.
علائم حساسیت فصلی مانند آبریزش بینی و چشم و حتی گرفتگی آن را می‌توان با چای و دمنوش آویشن از بین برد. چای بابونه نیز یک درمان کننده و کاهنده حساسیت فصلی است. کافیست روزانه یک فنجان از آن نوشیده شود.
چای سبز از مواد گیاهی بسیار موثر در کاهش عطسه و سرفه و آبریزش چشم و بینی در هنگام حساسیت فصلی است. این گیاه در خود ماده‌ای به نام گالوکاتچین گالات دارد که متیل دار شده و می‌تواند نقش موثری در کاهش علائم آلرژی دارد.

داروهای بدون نسخه برای رفع آلرژی فصلی

حساسیت فصلی با داروهای معمولی مانند آنتی هیستامین‌ها از بین می‌رود. البته در برخی با یک یا دو قرص از بین رفتنی نیست و باید درمان کامل و همه جانبه انجام شود. اما در موارد ساده می‌توان با آنتی هیستامین دکونژستان یا فکسوفنادین، cetirizine و لوراتادین آن را رفع کرد.
اگر به حساسیت فصلی خود، آگاهی صد در صد داشته و قبلا با پزشک مشورت کرده‌اید، می‌توانید در هنگام بروز علائم، آنتی هیستامین مصرف کنید. البته دقت کنید که مصرف خودسرانه آنتی هیستامین می‌تواند مشکل آفرین باشد.
آلرژی فصلی با مصرف تعداد محدودی از این قرص‌ها می‌تواند بر طرف شود. اما در صورت ماندگاری علائم حساسیت فصلی، باید با پزشک مشورت شود. ممکن است در موارد خاص، نیاز به درمان سریع باشد تا مشکل حادی به وجود نیاید.

علت حساسیت فصلی هرچه باشد باید در برخی از موارد به شکل بسیار جدی دنبال شود تا از بین برود. برخی از افراد با مشکلات حاد یا مزمن تنفسی مانند برونشکتازی یا آسم و حتی مشکلات قلبی مواجه هستند. طبیعی است که ابتلا به آلرژی فصلی در این افراد می‌تواند مشکل آنها را بدتر کند. لذا درمان دارویی در این افراد بسیار حائز اهمیت است.
داروهای بدون نسخه برای رفع حساسیت فصلی در داروخانه‌ها به وفور یافت می‌شود. اما بهتر است پیش از مصرف هر دارویی، با پزشک معالج مشورت شود.
انواع داروها مانند شربت و قرص، اسپری‌های بینی و قطره چشم و حتی آمپول‌های مختلف، همگی در داروخانه‌ها وجود دارد و می‌توان تهیه کرد.

تفاوت حساسیت با آنفولانزا و سرماخوردگی

حساسیت فصلی و سرماخوردگی و آنفولانزا تقریبا علائمی مشابه دارند. در سرماخوردگی، عطسه و آبریزش بینی به همراه سرفه می باشد و در شکل شدید همراه با گلودرد، تب و سر درد است. اما در حساسیت فصلی، معمولا تب و سر درد و گلودرد به ندرت پیش می‌آید. سعی کنید این دو را با یکدیگر اشتباه نگیرید.

حساسیت فصلی به خاطر قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی زا در هوا به وجود می‌آید. اما آنفولانزا و سرماخوردگی، منشاء ویروسی دارد. ورود ویروس به بدن و جایگیری مناسب در گلو و ریه‌ می‌تواند علائمی از خفیف تا شدید ایجاد کند. معمولا بعد از مصرف 7 تا 10 روز از داروهای مناسب، این بیماری بهبود پیدا خواهد کرد. اما حساسیت فصلی ممکن است از 2 ساعت تا چند ماه ادامه دار باشد.

کلام آخر

حساسیت فصلی می‌تواند سلامت بدن را تهدید کند. باید به موقع و موثر با آن برخورد شود. زیرا حساسیت فصلی می‌تواند در بیماران با سابقه تنگی نفس، آسم و ناراحتی‌های قلبی، مشکلات جدی به همراه داشته باشد.