وقتی حرف از بیماری‌های مقاربتی به میان می‌آید، به این معنا نیست که فقط افراد متاهل باید به آن توجه کنند. صرف نظر از اینکه متاهل هستید یا مجرد، باید این نوع بیماری‌ها، علایم و نشانه‌های آن را بشناسید و برای درمان فوری و قطعی اقدام کنید، زیرا تداوم نشانه‌ها ممکن است آسیب بیشتری به سلامتی شما وارد کند. با این حال اگر متاهل هستید به غیر از خودتان، همسر شما نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد و لازم است تا حتما از لوازم مراقبتی در تماس جنسی استفاده کنید. از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌هایی که پسوند مقاربتی را هم یدک می‌کشند، سوزاک است. در ادامه درباره این بیماری بیشتر صحبت خواهیم کرد.
سوزاک چیست؟
سوزاک یکی از انواع عفونت‌های باکتریایی دستگاه تناسلی است. این بیماری در اثر عفونت با باکتری نایسریا گونوره N. gonorrhoeae ایجاد می‌شود. این باکتری قادر است تا غشاهای مخاطی دستگاه تناسلی را آلوده کند. به طور کلی در زنان، دهانه رحم، رحم و لوله‌های فالوپ و در مردان مجاری ادراری در زمره غشاهای مخاطی تناسلی قرار می‌گیرند. اما بدن انسان در بخش دهان، گلو، چشم و رکتوم (روده راست) نیز دارای غشای مخاطی است، بنابراین اصلا تعجب آور نیست که باکتری سوزاک در این قسمت‌ها نیز شرایط رشد را پیدا کند.
سوزاک چه علائمی دارد؟
این امکان وجود دارد که فرد مبتلا بعد از چندین ماه نشانه‌های سوزاک را مشاهده کند در حالی که پیشتر به آن دچار شده است. در بیشتر موارد این عفونت هیچ نشانه‌ای ندارد، حال آنکه ممکن است بسیاری از بخشهای بدن با آن درگیر شده باشد. این بیماری در زنان غالبا بدون نشانه است و گاها با عفونت‌های رحمی اشتباه گرفته می‌شود. مردان نیز اکثرا نشانه خاصی از ابتلا نمی‌بینند، اما گاها با ترشحات زرد، سبز یا سفید متوجه ابتلا به یک بیماری خواهند شد. با این حال درد و سوزش ادرار، خارش مقعد، ترشحات غلیظ و یا دستگاه تناسلی دردناک، می‌تواند مهم‌ترین نشانه‌های ابتلا به سوزاک باشد. به طور کلی باید گفت چنانچه این باکتری در دستگاه تناسلی لانه گزیده باشد، ممکن است مبتلا با علائمی مواجه شود که نیاز به بررسی پزشک دارد و در نهایت تشخیص به سوزاک داده می‌شود.
نشانه‌های سوزاک در زنان
نشانه‌های سوزاک در زنان غالبا بر اساس موارد زیر بروز پیدا می‌کند:
- افزایش ترشحات واژنی
- درد مزمن در ناحیه زیر شکم یا لگن
- خونریزی واژینال بین پریودها
- لکه بینی بعد از دخول
- ادرار دردناک
- یا سوزش شدید در ادرار
نشانه‌های سوزاک در مردان
نشانه‌های سوزاک در مردان به شرح زیر است:
- درد در بیضه‌ها
- تورم در یک یا هر دو بیضه
- ترشحات چرکی از نوک آلت تناسلی
- ادرار دردناک
نشانه های سوزاک در دیگر نقاط بدن
سوزاک در دیگر نقاط بدن به غیر از دستگاه تناسلی به این شکل هویدا می‌شود:
- در گلو: تورم در غدد لنفاوی و گلو درد، شبیه به ابتلا به سرماخوردگی‌های چرکی
- در رکتوم: ترشحات چرکی از مقعد، خارش مقعد، لکه خون روی دستمال دستشویی، احساس فشار به مقعد در هنگام اجابت مزاج
- در چشم: حساسیت به نور، ترشحات چرکی از یک یا هر دو چشم، درد در چشم
سوزاک چگونه منتقل می شود؟
سوزاک می‌تواند از طریق تماس جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی انتقال پیدا کند. در هر حال این بیماری اکتسابی است، از طریق همسر به همسر و یا در هنگام زایمان از مادر به نوزاد. در یک رابطه جنسی برای انتقال این بیماری، شرطِ حتمی انزال، ملاک نیست. چنانچه بیمار یک بار به این عفونت دچار شده باشد، پس از بهبود در اثر تماس با فرد آلوده، ممکن است مجددا به این نوع از بیماری مقاربتی مبتلا شود.
احتمال ابتلا به سوزاک چقدر است؟
متاسفانه این عفونت بین نوجوانان و جوانانی که رابطه جنسی کنترل نشده دارند، بیشتر به چشم می‌خورد. افراد 15 تا 25 ساله در همه جای دنیا بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. در بسیاری از کشورها سوزاک دومین عفونت مقاربتی شایع است. نداشتن بهداشت جنسی و ارتباطات کنترل نشده می‌تواند زمینه ابتلا را افزایش دهد.
عوارض سوزاک چیست؟
درمان نشدن این بیماری ممکن است در نوع حاد به ناباروری در مردان و زنان منجر شود. فرد مبتلا به سوزاک تا درمان کامل باید از رابطه جنسی بدون ابزارهای پیشگیری جلوگیری کند و مورد درمان دارویی تحت نظر پزشک قرار بگیرد. از مهم‌ترین عوامل ابتلا به این عفونت و بی‌توجهی به آن ناباروری در مردان و زنان، سرایت عفونت حاد به مفاصل و دیگر اعضای بدن و نیز فراهم شدن زمینه برای ابتلا به انواع بیماری‌های نقص ایمنی بدن به ویژه ایدز است.
چگونه از ابتلا به سوزاک در امان باشیم؟
اگر رابطه جنسی کنترل نشده و بر خلاف شرع و عرف دارید، احتمال ابتلا به این عفونت در شما بسیار بالاست. بنابراین بهتر است روابط جنسی خود را محدود و مشروع کنید. اگر متاهل هستید، بررسی‌های پزشکی سالانه را برنامه ریزی کنید. معاینات شش ماهه و یک ساله، می‌تواند تا حد قابل توجهی احتمال ابتلا به سوزاک را پایین بیاورد. همچنین استفاده از لوازم مراقبت جنسی مانند کاندوم می‌تواند روابط شما و همسرتان را از نظر احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی، پاکیزه نگاه دارد. استفاده از شوینده‌های بهداشتی و استحمام قبل و بعد از رابطه جنسی نیز تاثیر زیادی در سلامتی زوج‌ها خواهد داشت. اگر نشانه‌های ابتلا به عفونت دارید، از رابطه کنترل نشده پرهیز کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
چنانچه علائم ابتلا به سوزاک را مشاهده کردید، حتما از پزشکتان وقت بگیرید. هم چنین اگر همسرتان نشانه‌های این عفونت را دارا بود، شما هم باید مورد ارزیابی و بررسی پزشک قرار بگیرید. همان طور که پیشتر نیز گفته شد، بهترین راه در امان ماندن از این بیماری، غربالگری و تحت نظر بودن مداوم است. فرصت چکاپ‌های منظم را برای حفظ سلامتی خود از دست ندهید. فراموش نکنید که هر بیماری را در آغاز راه راحت‌تر می‌توان ریشه‌کن کرد و همواره پیشگیری بهتر از درمان است.
پزشک چگونه سوزاک را تشخیص می دهد؟
پزشک از طریق آزمایشات متعدد نظر قطعی خود را مبنی بر اینکه سوزاک دارید یا خیر اعلام می‌کند. آزمایش ادرار و نمونه برداری از مخاط ناحیه آسیب دیده مانند گلو، واژن یا روده راست می‌تواند به پزشک برای تشخیص کمک کند. البته کیت تست خانگی نیز در برخی موارد می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
راه درمان سوزاک چیست؟
نوع درمان این عفونت در بدن شما به میزان پیشروی باکتری نایسریا گونوره N. gonorrhoeae بستگی دارد. در موارد غیر حاد آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی سوزاک را درمان می‌کند. در موارد حاد ممکن است نیاز به داروهای قوی‌تری باشد. به طور کلی بزرگسالان با آنتی بیوتیک می‌توانند این عفونت را شکست دهند، اما مادامی که تحت درمان هستند باید از رابطه جنسی خودداری کنند و یا حتما از کاندوم استفاده کنند. در نوزادانی که در اثر زایمان از مادر خود این باکتری را دریافت کرده‌اند و به سوزاک مبتلا هستند، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.
آزمایش بارداری درب منزل در آزمایشگاه فرین
