دفع و اجابت مزاج روش ضروری دفع مواد زاید بدن است. اگر سرعت حرکت مواد در روده و دفع آن‌ها کم شود اصطلاحا فرد به تنبلی روده مبتلا شده است. این مسئله باعث جذب سموم توسط بدن می‌شود. این اختلال همانطور که پیداست در سیستم گوارشی رخ داده و آسیب‌هایی همچون التهاب تضعیف سیستم ایمنی بدن و اثرات جانبی دیگری را به همراه خواهد داشت. شیوع این بیماری در زنان بیشتر از مردان است. بیماری تنبلی روده علل زمینه‌ای دارد و با تشخیص پزشک متخصص این بیماری قابل درمان و کنترل است.
تنبلی روده چیست؟
تنبلی روده یک اصطلاح عامیانه است که برای اشاره به نوعی خاص از یبوست به کار می‌رود. این بیماری ناشی از اختلال عملکرد در سیستم دفع بدن است. این اختلال نوعی مشکل عصبی عضلانی است و سرعت حرکت مدفوع در روده بزرگ را کاهش می‌دهد. هنوز علل دقیق این بیماری مشخص نشده است. اما طی آن به دلیل اختلال در سیستم اعصاب عضلات و انتقال دهنده‌های عصبی مدفوع زمان بیشتر در روده‌ها باقی می‌ماند و انباشته می‌شود. از علائم این بیماری کم تحرکی روده و نتیجتا اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته است.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع بیماری گواشی و علل ابتلا به آن‌ها
نشانه تنبلی روده
تنبلی روده نوعی از یبوست است که در کمتر از ۲۰ درصد موارد دلیل یبوست در بیماران بوده و نشانه‌های آن در حرکات نامنظم روده قابل مشاهده است. در این مورد دفع کمتر از یک بار در هفته صورت می‌گیرد و به نوعی اصلا احساس نیاز به دفع در فرد ایجاد نمی‌شود. در بسیاری از موارد این بیماری همراه با درد شدید در ناحیه شکم همراه است و همراه با آن فرد در سیستم گوارشی خود احساس نفخ خواهد داشت. به دلیل خشکی و یبوست مدفوعُ دفع در این افراد عموماْ با درد یا خونریزی همراه است.
با انجام آزمایش در منزل با تیم خبره و حرفه‌ای فرین، در وقت خود صرفه جویی کنید!!
خطرات تنبلی روده
تنبلی روده در دراز مدت خطرات و ریسک‌های متنوعی را برای سلامت فرد ایجاد می‌کند. از جمله این موارد تغییر رفتار‌های فرد و کم حوصلگی است. همچنین این مسئله ممکن است باعث تغییرات روحی عمده در فرد و نهایتا منجر به افسردگی شود. گذشته از موارد روانی خطرات این بیماری به دلیل سفتی مدفوع ممکن است پوسته دیواره مقعد بر اثر دفع یبوست دچار ترک‌هایی شده و ایجاد خونریزی کند. این مشکل در هنگام دفع در فرد درد‌های شدیدی ایجاد می‌کند. از دیگر عوارض این بیماری حالت سنگینی و تهوع در معده است که از علایم این بیماری و یبوست است. در برخی موارد ممکن است فرد دچار عفونت‌های روده‌ای شود. از عوارض دیگر این بیماری سردرد‌های مزمن است.
روش‌های تشخیص تنبلی روده
روش‌های تشخیص روش‌های مختلفی برای تشخیص دقیق سندروم تنبلی روده وجود دارد. درمانگر احتمالا از یک یا چند روش مختلف که در ادامه قید شده برای تشخیص دقیق این بیماری استفاده می‌کند. برخی از این آزمایش‌ها و روش‌های تشخیص عبارتند از:
- مانومتری آنورکتال (آزمایش بررسی میزان کارکرد اسفنکترهای راست روده و مقعد)
- آزمایش خروج بالون (روش تشخیصی اختلالات مدفوع)
- آزمایش خون
- آزمایش مدفوع
- روش‌های تصویر برداری نظیر سونوگرافی، کولونوسکوپی و اشعه ایکس شکم
درمان خانگی تنبلی روده
برای کنترل بیماری تنبلی روده در خانه اقداماتی برای کاهش شدت آن قابل انجام است. در ادامه مهمترین روش‌هایی که در طب سنتی برای این مشکل به کار گرفته می‌شود و در خانه قابل انجام است ارائه می‌شوند.
- ماساژ درمانی: با انجام ماساژ‌های خاصی روی شکم سرعت حرکت روده‌ها قابل افزایش است. این ماساژ تاثیر بسیار مناسبی بر روی حرکت ماهیچه‌های دیواره روده دارد و باعث می‌شود تا غذا با سرعت بیشتری در روده‌ها حرکت کند. همین مسئله مانع از خشک شدن بیشتر مدفوع و کاهش عوارض این بیماری می‌شود.
- استفاده از گیاهان دارویی: مواد گیاهی مانند سنا و آلوئه ورا و زرشک خواص ملین داشته و در درمان و کنترل سندروم تنبلی روده موثر هستند.
- مصرف چربی‌های سالم: چربی‌های سالم مانند اسید‌های امگا ۳ نقش مهمی در بهبود این بیماری دارند. روغن‌هایی مانند روغن زیتون و روغن بادام از دسته روغن‌هایی هستند که برا کنترل این بیماری استفاده می‌شوند.
- استفاده از پروبیوتیک‌ها: پروبیوتیک‌ها در تقویت عملکرد گوارشی نقش موثری دارند. مواد و غذا‌هایی که شامل باکتری‌های پروبیوتیک هستند از جمله ماست و کفیر هستند که مقادیر بالایی از این باکتری‌ها در آن‌ها موجود است.
- اصلاح سبک زندگی: افزایش تحرک و فعالیت‌های بدنی به همراه کاهش استرس و اضطراب و استفاده از برخی تکنیک‌های آرام بخش مانند تکنیک کنترل تنفس عمیق برای بهبود این بیماری نقش مهمی دارند.
انجام آزمایش بارداری به صورت تخصصی و حرفه‌ای در آزمایشگاه فرین با جدیدترین تکنولوژی‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی
روش‌های پزشکی درمان تنبلی روده
درمان کندی هضم و STC به علت خاص آن بستگی دارد. گاهی اوقات، پزشک ممکن است نتواند دلیل پزشکی کند هضم یا STC را تشخیص دهد. در این مورد، نگه داشتن سابقه علایم خود در حین امتحان درمان‌های مختلف برای فرد مفید است.
برخی از درمان‌های بالقوه برای کند شدن هضم و STC شامل موارد زیر است:
ارزیابی مصرف فیبر
افزایش قابل توجه مقدار فیبر در رژیم غذایی ممکن است STC را بدتر کند. با این حال، مصرف فیبر بسیار کم مدفوع را سفت و سخت می‌کند. فرد باید در مورد میزان فیبر مصرفی که برای او مناسب است از پزشک راهنمایی بخواهد.
مطالعه بیشتر: آشنایی کامل با انواع بیماری و علائم آن‌ها
کاهش مصرف ملین‌های محرک
افراد مبتلا به STC ممکن است متوجه شوند که ملین‌های محرک علائم آن‌ها را بدتر می‌کند. آن‌ها باید استفاده از این ملین‌ها را کاهش دهند و با پزشک در مورد درمان‌های جایگزین صحبت کنند.
تنقیه
تنقیه روشی است که شامل شستشوی روده‌ها با تزریق مایع از طریق رکتوم است. تنقیه ممکن است به فرد کمک کند اجابت مزاج داشته باشد. با این حال، مهم است که با پزشک در مورد استفاده طولانی مدت از این درمان صحبت کنید.
بازآموزی روده
بازآموزی روده یک درمان رفتاری برای اختلالات روده مانند STC است. برخی از درمان‌های تمرین روده از بیوفیدبک برای کمک به فرد کمک می‌کنند تا روده‌های خود را مجدداً تخلیه کند. روش‌های مختلفی برای ارائه بیوفیدبک وجود دارد. یکی از روش‌ها شامل قرار دادن الکترودها بر روی روده است تا به فرد اجازه دهد فعالیت عضلات روده خود را ببیند یا بشنود. سپس فرد از این بازخورد برای درک بهتر حرکات روده خود و آموزش مجدد عضلات استفاده می‌کند.
عمل جراحی
در موارد بسیار نادر و شدید حرکات روده آهسته یا ناکافی، پزشک ممکن است جراحی را برای نصب کیسه کولوستومی توصیه کند. کیسه کلستومی به طور کلی فقط برای افرادی که به دلیل یک اختلال عصبی زمینه‌ای یبوست شدید و بی اختیاری مدفوع دارند مناسب است.
تحریک الکتریکی تداخلی
تحریک الکتریکی تداخلی از جریان‌های الکتریکی بدون درد برای افزایش سرعت هضم و بهبود عملکرد اعصاب در دستگاه گوارش استفاده می‌کند. ممکن است جایگزین موثری برای جراحی باشد.
مطالعه بیشتر: علائم و راه‌های تشخیص عفونت معده
بهترین خوراکی‌ها برای تنبلی روده
- روغن زیتون و بذر کتان: روغن زیتون و بذر کتان ممکن است در برخی موارد اثر ملین خفیفی داشته باشد و به تسهیل جریان مواد از طریق روده کمک کند.
- ماست و کفیر: بسیاری از محصولات لبنی حاوی پروبیوتیک‌ها از جمله ماست و کفیر هستند. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که کفیر به طور قابل توجهی یبوست را در افراد دارای ناتوانی‌های جسمی یا ذهنی خاص کاهش می‌دهد.
- کلم ترش: یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که دو قاشق غذاخوری کلم ترش خانگی تقریباً به اندازه مکمل‌های پروبیوتیک حاوی باکتری است.
- سبزیجات فیبری: سبزیجات سرشار از فیبر نامحلول هستند که باعث حجیم شدن مدفوع می‌شود و باعث حرکات منظم روده می‌شود. سایر ترکیبات گیاهی نیز ممکن است از روده محافظت کرده و هضم را تسهیل کنند. به عنوان مثال، سولفورافان – که در کلم بروکلی به وفور یافت می‌شود – از رشد بیش از حد میکروارگانیسم‌های روده‌ای که در هضم سالم اختلال ایجاد می‌کنند، جلوگیری می‌کند. بیشتر لوبیاها، عدس‌ها و نخودها دارای فیبر بسیار بالایی هستند. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که 100 گرم حبوبات پخته شده حدود 26 درصد از فیبر مصرفی روزانه را تامین می‌کند.
- کیوی: به طور متوسط، 100 گرم کیوی حاوی حدود 3 گرم منبع قابل اعتماد فیبر است. کیوی همچنین حاوی آنزیم اکتینیدین است که علائم دستگاه گوارش فوقانی را کاهش می‌دهد.
- سیب و گلابی: این میوه‌ها حاوی مقادیر زیادی آب هستند که به تسهیل هضم و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
- انگور: این میوه‌ها نسبت پوست به گوشت بالایی دارند و سرشار از فیبر هستند. آن‌ها همچنین حاوی مقدار زیادی آب هستند که به افزایش رطوبت به مدفوع سفت کمک می‌کند.
- تمشک: این میوه‌ها سرشار از فیبر و آب هستند که یبوست را کاهش می‌دهند. فرد بیمار باید سعی کند روزانه یک یا دو مشت تمشک یا تمشک خام، شسته شده بخورد.
- آلو: علاوه بر اینکه حاوی فیبر زیادی است، آلو همچنین حاوی سوربیتول و ترکیبات فنلی است که ممکن است فواید گوارشی داشته باشد.
- نان سبوس دار، غلات و پاستا: محصولات گندم کامل منبع عالی فیبر نامحلول هستند. برای دریافت بیشترین مواد مغذی از محصولات گندم کامل، فرد باید آن‌ها را خام یا کمی پخته مصرف کند. به عنوان مثال، سبوس گندم، لایه بیرونی سخت مغز گندم است و سرشار از فیبر نامحلول است. یک مطالعه در سال 2017 اثربخشی سبوس گندم را به عنوان درمانی برای یبوست در نوزادان و کودکان بزرگتر بررسی کرد. محققان دریافتند مصرف سبوس با بهبود قابل توجهی در عادات روده افزایش می‌یابد.
- مایعات: مایعات به مدفوع رطوبت می‌افزایند و آن‌ها را نرم‌تر و راحت‌تر دفع می‌کنند. کم آبی یکی از علل شایع یبوست است. هنگامی که یک فرد دچار کم آبی می‌شود، روده او نمی تواند آب کافی به مدفوع اضافه کند. کم آبی منجر به مدفوع سفت، خشک و توده‌ای می‌شود که به سختی دفع می‌شود. نوشیدن آب زیاد به کاهش یا رفع علائم و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
مطالعه بیشتر: علائم استرس معده و راه‌های خانگی درمان آن
شربت برای تنبلی روده
دارو‌های مختلفی برای درمان و کنترل یبوست‌ها به صورت طولانی مدت و کوتاه مدت وجود دارند. در ادامه مهمترین شربت‌هایی که برای درمان سندروم روده تنبل استفاده می‌شود را معرفی می‌کنیم:
- شربت فیژان رازک
- شربت لاکسی پلاس باریج اسانس
- قرص آلتو هلث
