قلب به عنوان عضو حیاتی بدن وعضله‌ای قدرتمند که خون را به سراسر بدن پمپاژ می‌کند، مستعد بیماری و اختلال است. مشکلات قلبی علل و علائم متفاوتی دارند و شیوه‌های درمانی مختلفی برای هر یک در پیش گرفته می‌شود. طیف وسیعی از بیماری‌های قلبی عروقی شناخته شده‌اند که بر کیفیت زندگی تاثیر بسیاری دارند، در این مطلب به بررسی این ناراحتی‌های قلبی خواهیم پرداخت.
علائم مشکلات قلبی
مشکلات قلبی عروقی تنوع بسیاری دارند و علائم هر یک بسته به بیماری و شرایط فیزیکی شخص ممکن است متفاوت باشد. برخی از این علائم که شایع و رایج هستند عبارتند است:
درد قفسه سینه
یکی از شایع‌ترین علائم مشکلات قلبی احساس درد در قفسه سینه است، در صورتی که بیمار دچار گرفتگی عروق کرونر باشد و رگ‌های قلب گرفته باشند عموما درد به این شکل بروز پیدا می‌کند. درد قفسه سینه ممکن است ناشی از پریکاردیت یا التهاب پرده دور قلب نیز باشد و به بازو، شانه، گردن و فک نیز نفوذ کند.
تنگی نفس
نارسایی قلبی و کاهش حجم خون رسانی می‌تواند منجر به احساس تنگی نفس در فرد شود، در صورتی که فرد درگیر گرفتگی رگ‌های قلب باشد دچار احساس تنگی نفس می‌شود.
خستگی مفرط
مشکلات قلبی میزان پمپاژ را تحت تاثیر قرار میدهند و کاهش یافتن میزان خون انتقالی به اندام‌ها و اکسیژن رسانی باعث احساس خستگی و بی‌حالی در فرد می‌شود.
تپش قلب نامنظم
آریتمی قلبی یا اختلال در ریتم قلب که منجر به بالا رفتن تعداد ضربان قلب و یا کاهش آن شود که از مشکلات آزاردهنده بیماران قلبی است و نشانه وجود مشکل در عملکرد قلب است.
تورم پاها و مچ پا
مشکل خون رسانی قلب به مرور زمان اندام‌هایی مثل کلیه‌ها را دچار مشکل می‌کند و نتیجا تجمع مایعات بدن در بافت‌ها اتفاق می‌افتد و به شکل ورم پا، خصوصا در مچ پا ظاهر می‌شود.
سرگیجه و سبکی سر
اختلال در گردش خون بدن باعث اشکال در انتقال خون به سر و مغز می‌شود و بیماران دچار سرگیجه می‌شوند، خصوصا هنگام برخواستن.
سرفه خشک
ناراحتی قلب و بروز مشکل در قلب منجر به تجمع مایعات بدن می‌شود، جمع شدن مایعات در کیسه‌های هوای ریه تنفس فرد را دچار مشکل می‌کند و باعث سرفه می‌شود.
منظور از مشکلات قلبی عروقی چیست؟
مشکلات قلبی عروقی عموما ناشی از مشکل شریان‌های خونی است، تجمع رسوبات و چربی در رگ‌های قلب در خون رسانی مشکل ایجاد می‌کند و عملکرد قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این دست بیماری‌ها اندام‌های بسیاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد و عملکرد کلی بدن را دچار اختلال می‌کند. در صورت درمان نشدن و افزایش میزان انسداد رگ‌ها می‌توانند منجر به سکته قلبی و مرگ بیماران شوند.
انواع بیماری‌های قلبی عروقی:
بیماری‌های قلبی طیف وسیعی را شامل می‌شوند و علل و پیامدها و علائم مختلفی دارند، برخی از شایع‌ترین بیماری‌ها عبارتند از:
- بیماری شریان‌های کرونری: در این بیماری سرخ‌رگ‌های کرونری دچار انسداد می‌شوند و انتقال خون و اکسیژن مختل می‌شود.
- کاردیومیوپاتی: این بیماری مرتبط با ماهیچه‌های قلب است که عملکرد مناسبی ندارند و خون رسانی به درستی انجام نمی‌شود.
- فشار خون بالا: در این اختلال فشار پمپاژ خون در شریان‌ها افزایش پیدا می‌کند و قلب برای جبران خون رسانی فعالیت بیشتری می‌کند.
- فشار خون پایین: کم بودن میزان فشار خون در شریان‌ها باعث کاهش میزان انتقال خون و اکسیژن در بدن می‌شود.
- نارسایی دریچه قلب: در این بیماری به علت نارسایی و افتادگی دریچه‌های قلب، خون در هنگام انقباض به درون قلب برمی‌گردد.
دلایل ناراحتی قلبی چیست؟
ناراحتی قلبی به علل مختلفی رخ می‌دهد، از سبک زندگی ناسالم تا بیماری‌های مادرزادی و ژنتیکی می‌توانند در نارسایی قلب و عملکرد آن موثر باشند. برخی از این عوامل عبارتند از:
مشکلات قلبی مادرزادی: برخی از نوزادان از بدو تولد با برخی بیماری‌های قلبی به دنیا می‌آیند، عمده این بیماری‌ها ناشی از نقص در شکل گیری قلب نوزاد در دوران جنینی است.
استرس مزمن: بالا بودن استرس منجر به کاهش یا افزایش فشار خون می‌شود، در صورتی که فشار خون افزایش پیدا کند میزان پلاکت خون نیز افزایش پیدا می‌کند که ممکن است منجر به ایجاد لخته خونی و سکته قلبی شود.
کلسترول خون: بالا رفتن میزان کلسترول باعث تجمیع پلاکت و چربی در دیواره‌های رگ‌ها و شکل گیری پلاک شود، پلاک‌ها
مصرف سیگار: از تاثیرات سیگار کشیدن بر سلامت قلب می‌توان به بالا رفتن فشار خون، تجمیع پلاک در شریان‌ها، آریتمی قلبی، انسداد رگ‌ها در اثر شکل گرفتن پلاک و بالا رفتن ریسک سکته قلبی و مغزی.
افزایش وزن و چاقی: بالا بودن میزان چربی در خون منجر به انباشت چربی اضافه در دیواره عروق و گرفتگی قلب خواهد شد.
تست‌های تشخیص ناراحتی قلبی
برای تشخیص مشکلات و ناراحتی‌های قلبی عروقی آزمایشات مختلفی انجام می‌شود، از جمله:
- نوار قلب: الکتروکاردیوگرام(ECG) برای سنجش ریتم و ضربان قلب انجام می‌شود و از مهمترین آزمایشات ناراحتی‌های قلبی است، برای تشخیص آریتمی و بیماری‌های قلبی عروقی انجام می‌شود.
- اکوکاردیوگرافی: در این آزمایش از امواج صوتی استفاده می‌شود تا تصاویری متحرک از نحوه کارکرد قلب تهیه شود.
- تست ورزش: در این شیوه آزمایش تعداد ضربان قلب بیمارحین فعالیت‌های ورزشی و فیزیکی سنجیده می‌شود.
- کاتتریزاسیون قلب: این شیوه با وارد کردن یک لوله نازک به قلب به هدف بررسی عروق کرونری انجام می‌شود.
پیشگیری از مشکلات قلبی
برای پیشگیری از بیماری‌ها و مشکلات قلبی بهترین راه دوری از موارد آسیب‌زا و داشتن سبک زندگی و تغذیه سالم است؛ مهمترین مواردی که باید مورد توجه قرار داد عبارتند از: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و آجیل و محدود کردن مصرف نمک، چربی‌های اشباع و قندهای افزوده در یک رژیم غذایی سالم. ورزش منظم حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در اکثر روزهای هفته تاثیر بسزایی در سلامت قلب دارد و کنترل وزن وحفظ وزن استاندارد متناسب با قد و کاهش وزن در صورت اضافه وزن از موارد جدی است. کنترل فشار خون و کلسترول و منظم چک کردن این موارد و استفاده از داروها در صورت نیاز در سنین بالا باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد. مصرف سیگار از مهمترین عوامل آسیب رسان به سلامت قلب و عروق است، در صورتی که خواستار قلبی سلامت هستید مهمترین اقدام باید مصرف سیگار را ترک کنید.
نتیجه‌گیری
مشکلات قلبی یکی از مهمترین علل مرگ و میر در جهان است. با این حال، بسیاری از این بیماری‌ها قابل پیشگیری و درمان هستند. با اتخاذ سبک زندگی سالم و مراجعه منظم به پزشک، می‌توان خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به طور قابل توجهی کاهش داد.
