بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش، امروزه یکی از شایع ترین عارضه‌ها محسوب می‌شوند. داشتن سبک زندگی و رژیم غذایی نامناسب از علت‌های مهم افزایش بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش می‌باشد. رفلاکس معده یکی از انواع عارضه‌های گوارشی بوده که در ادامه این مقاله بیشتر با آن آشنا می‌شویم.
رفلاکس معده چیست؟
بعد از بلع، مواد غذایی از مسیر مری به معده وارد می‌شوند. اسید معده کار تجزیه غذا را برعهده داشته که ماهیچه‌های درونی معده مقاومت بالایی در برابر این نوع اسید دارند. گاهی ممکن است در اثر برخی از عوامل، محتویات معده (مواد غذایی حل شده در اسید معده) وارد مری شده و موجب آسیب به آن گردد. بافت مری در مقایسه با بافت درونی معده در برابر اسید معده، مقاومت نداشته و این موضوع می‌تواند اثرات سوئی را بر روی مری برجای بگذارد.
در نظر داشته باشید، در محل اتصال مری به معده، دریچه ای به نام کاردیا یا اسفنکتر تحتانی وجود دارد. اگر این دریچه سالم باشد، هنگام ورود غذا به معده، بسته می‌شود و امکان بازگشت محتویات معده وجود نخواهد داشت. در صورت ایجاد عارضه در این دریچه امکان ایجاد رفلاکس اسید معده افزایش پیدا می‌کند.
با علت کم کاری تیروئید و درمان آن آشنا شوید.
به طور کلی، به بازگشت محتویات اسیدی معده به مری را رفلاکس معده یا همان رفلاکس اسید معده گویند که عمدتاً با عوارض بلند مدت و کوتاه مدت برای بیمار همراه می‌شود.
علائم رفلاکس معده
رفلاکس معده می‌تواند همراه با علائم زیر باشد:
احساس تلخی و بوی بد در دهان
به دلیل برگشت محتویات اسیدی به فضای دهان، امکان بروز طعم تلخ و بوی بد در دهان وجود دارد.
سوزش سر دل
اسید معده می‌تواند موجب ایجاد زخم و آسیب در بافت مری شده که همواره با سوزش همراه می‌شود.
احساس تهوع
داشتن احساس تهوع و نیاز به استفراغ در صبح‌ها از علائم مهم رفلاکس معده است.
درد گلو و سرفه مکرر
اسید معده که مسیر مری را تا دهان طی می‌کند، می‌تواند موجب آسیب به دیوارهای گلو نیز شده که موجب درد گلو و سرفه می‌شود. اگر رفلاکس معده در طولانی مدت درمان نشود، می‌تواند با عارضه هایی در حنجره و گرفتگی صدا نیز همراه باشد.
مشکل در تنفس و سکسکه
مشکل در تنفس و سکسکه در صورتی ایجاد می‌شود که رفلاکس به صورت شدید و بدون درمان ادامه یابد. آسم و برونشیت از جمله بیماری‌های مرتبط با رفلاکس معده است.
آروغ زدن
رفلاکس معده اغلب فرآیند هضم را نیز دچار مشکل می‌کند و گاز معده را افزایش داده که موجب آروغ زدن مکرر می‌شود.
درد در هنگام بلع
به دلیل آسیب‌های وارده به بخش‌های از مری در اثر رفلاکس معده، ممکن است با بلع غذا و ورود آن به لوله مری، درد در بیمار ایجاد شود.
عوارض رفلاکس اسید معده
- سوء هاضمه
- آسیب به مری
- آسیب به دهانه معده
- ایجاد عارضه در حفره دهان و گلو
- زمینه برای ایجاد انواع سرطان‌های مربوط به دستگاه گوارش
- آسیب به سیستم تنفسی در رفلاکس مزمن
علت رفلاکس معده
رفلاکس معده، می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. گاهی ممکن است، این عارضه به صورت کوتاه مدت در اثر مصرف مواد غذایی ناسالم ایجاد شود. در برخی موارد نیز می‌تواند علت‌های حادتری داشته باشد که نیاز به درمان تخصصی در حوزه پزشکی می‌باشد. به طور کلی، از علل ایجاد رفلاکس معده می‌تواند به قرار زیر باشد.
- مشکلات روانی و استرس شدید
- بارداری؛ با رشد جنین، فشار بر دیواره شکم و درنتیجه معده افزایش یافته و رفلاکس معده ایجاد می‌شود.
- مصرف برخی از داروها؛ مسکن‌ها، آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد افسردگی
- مصرف مواد غذایی محرک؛ فست فود، غذا تند و پرچرب
- مصرف نوشیدنی‌های محرک؛ نوشیدنی‌های الکلی، آبمیوه‌های صنعتی اسیدی، نوشابه‌های گازدار
- استعمال دخانیات؛ سیگار، قلیان و مواد مخدر
- مصرف خوراکی یا نوشیدنی داغ یا بسیار سرد
- ابتلا به انواع بیماری؛ بیماری مربوط به دریچه کاردیا و فتق هیاتال (فتق دهانه معده)
درمان رفلاکس معده
درمان رفلاکس اسید معده اغلب با روش‌های گوناگون انجام می‌گیرد. از جمله روش‌های درمانی برای این عارضه شما ۳ مورد می‌باشد.
- درمان با داروهای شیمیایی
- درمان با تغییر سبک زندگی و تغذیه مناسب
- درمان با گیاهان دارویی
درمان خانگی رفلاکس معده
با داشتن یک سبک زندگی مناسب، می‌توانید به راحتی رفلاکس معده را در خانه درمان کنید. دقت داشته باشید، با در نظر گیری برخی از نکات حتی می‌توانید از این عارضه پیشگیری کنید. برای درمان خانگی رفلاکس معده، نکات ذکر شده در زیر را به کار ببرید.
حجم وعده هایی غذایی را کم کنید!
خوردن وعده‌هایی غذایی با حجم زیاد که موجب پری معده شده، از جمله دلایل ایجاد رفلاکس اسید معده است. سعی کنید وعده‌های غذایی با حجم کم مصرف کرده و تعداد دفعات این وعده‌ها را افزایش دهید. مواد غذایی را به طور کامل جویده و از سریع خوردن غذا خودداری کنید. همچنین نوشیدن آب در بین غذا نیز می‌تواند موجب پر شدن معده و افزایش احتمال ایجاد رفلاکس اسید معده می‌شود.
بعد از غذا دراز نکشید!
بعد از مصرف غذا ترشحات معده افزایش می‌یابد. با دراز کشیدن بعد از غذا، احتمال برگشت اسید معده به مری بالا می‌رود.
یک خبر خوب برای شما عزیزانی که به هر دلیلی نمی‌توانید حضوری تشریف بیاوردید و آزمایشات خود را انجام دهید. آزمایشگاه فرین، بهترین آزمایشگاه در قیطریه با بهترین و قوی‌ترین تکنولوژی‌های روز دنیا آزمایش خون و آزمایش بارداری را برای راحتی و آسایش شما دوستداران فراهم کرده است.
از استرس دوری کنید!
از عامل‌های استرس زا دوری کنید. استرس و مشکلات عصبی، می‌توانند ترشح اسید معده را افزایش دهند. از طرفی استرس، هضم را با مشکل روبرو می‌کند که موجب تشدید رفلاکس می‌شود.
وزن خود را کاهش دهید!
اضافه وزن یکی از عامل‌های موثر در ایجاد رفلاکس معده است. کاهش وزن می‌تواند یک درمان خانگی بدون عارضه برای درمان این عارضه باشد. اضافه وزن همواره با افزایش تجمع بافت چربی در ناحیه شکم همراه است. این بافت چربی، باعث فشار بر معده شده که با رفلاکس اسید معده همراه می‌شود.
نکته: درمان خانگی رفلاکس معده با مصرف برخی از گیاهان دارویی نیز انجام می‌گیرد که در ادامه این مقاله به این موضوع نیز پرداخته خواهد شد.
بهترین دارو برای رفلاکس اسید معده
داروهایی که خاصیت کاهش دهنده اسید معده را دارند اغلب به عنوان دارویی موثر در درمان رفلاکس معده در نظر گرفته می‌شوند. امپرازول، پنتوپرازول، لانسوپرازول، آلومینیوم ام جی و دایمتیکون از جمله داروهای پرکاربرد برای این عارضه هستند. در نظر داشته باشید، تمام دسته داروهای ضد اسید معده به شکل قرص و شربت در دسترس می‌باشند. توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه این دسته از داروها اجتناب کرده و طبق تجویز پزشک اقدام به استفاده از آن‌ها کنید.
اگر شرایط حضور در آزمایشگاه را ندارید، می‌توانید از خدمات آزمایش در منزل فرین استفاده کید.
برای درمان رفلاکس اسید معده چی بخوریم؟
همان طور که اشاره شده است، مصرف مواد غذایی سالم در درمان رفلاکس معده اثر بسیار مثبتی دارد. مواد غذایی فیبردار چون میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار نقش بالایی در افزایش سلامت دستگاه گوارش و درمان رفلاکس خواهند داشت . مصرف برخی از گیاهان دارویی نیز می‌تواند برای رفلاکس اسید معده اثر درمانی داشته باشد که از جمله آن‌ها به شرح زیر است:
- شیرین بیان
- آویشن
- نعناع
- بادرنجبویه
- رازیانه
- بابونه
- بهارنارنج
- تخم خرفه
- زنجبیل
سخن پایانی
همان طور که می‌دانید، در برخی افراد، رفلاکس اسید معده با رعایت سبک تغذیه ای مناسب و دوری از فشارهای روانی قابل درمان خواهد بود. عدم درمان به موقع رفلاکس مزمن، می‌تواند مشکلات حاد تری را به دنبال داشته باشد. یک نکته مهم این است که گاهی این عارضه خبر از بیماری‌های خاموش دیگر در دستگاه گوارش می‌دهد. به طور کلی، بررسی علل رفلاکس معده بسیار حائز اهمیت است. امیدواریم این مقاله اطلاعات کافی و جامعی در مورد عارضه رفلاکس اسید معده ارائه کرده باشد.
