آبله میمونی اولین بار در سال 1958 زمانی که دو شیوع بیماری شبیه آبله در کلنی‌های میمون‌هایی که برای تحقیقات نگهداری می‌شدند، رخ داد، کشف شد. از این رو آبله میمون‌ها نامیده می‌شود. اولین مورد انسانی این بیماری در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو در طی یک دوره ثبت شد. از زمان تلاش برای از بین بردن آبله، گزارشات بسیاری از شیوع آن در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی در انسان منتشر شده است.
درباره آبله میمون
این آبله یک بیماری نادر است که در اثر عفونت با ویروس آبله میمون ایجاد می‌شود. ویروس آبله میمون متعلق به جنس Orthopoxvirus از خانواده Poxviridae است. جنس Orthopoxvirus همچنین شامل ویروس واریولا (که باعث آبله می شود)، ویروس واکسینیا(مورد استفاده در واکسن آبله) و ویروس آبله گاوی است. این بیماری اولین بار در سال 1958 هنگامی که دو شیوع بیماری شبیه آبله در میمون‌هایی که برای تحقیقات نگهداری می‌شد، کشف شد، از این رو آبله میمون‌ها نامگذاری شد. اولین مورد انسانی در سال 1970 طی یک دوره تشدید تلاش برای از بین بردن آبله در جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) ثبت شد. از آن زمان، در مردم چندین کشور دیگر آفریقای مرکزی و غربی گزارش شده است: کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، ساحل عاج، جمهوری دموکراتیک کنگو، گابن، لیبریا، نیجریه، جمهوری کنگو و سیرالئون. اکثر موارد عفونت در جمهوری دموکراتیک کنگو است. موارد مشابه در افراد خارج از آفریقا به دلیل سفرهای بین المللی یا حیوانات وارداتی از جمله موارد در ایالات متحده و همچنین اسرائیل، سنگاپور و بریتانیا رخ داده است. مخزن طبیعی این آبله ناشناخته باقی مانده است. با این حال، جوندگان آفریقایی و نخستی‌های غیر انسانی(مانند میمون‌ها) ممکن است حامل ویروس باشند و افراد را آلوده کنند.
1.اپیدمیولوژی بیماری
آبله میمون یک زئونوز ویروسی (ویروسی است که از حیوانات به انسان منتقل می‌شود) با علائمی بسیار شبیه به علائمی که در گذشته در بیماران آبله دیده می‌شد، اگرچه از نظر بالینی شدت آن کمتر است. این بیماری توسط ویروسی که متعلق به جنس Orthopoxvirus از خانواده Poxviridae است ایجاد می‌شود. دو دسته ویروس در این بیماری وجود دارد: کلاد آفریقای غربی و کلاد حوضه کنگو (آفریقای مرکزی). نام آن از کشف اولیه ویروس در میمون‌ها در یک آزمایشگاه دانمارکی در سال 1958 سرچشمه می‌گیرد. اولین مورد انسانی در یک کودک در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال 1970 شناسایی شد.
این ویروس از طریق تماس نزدیک با ضایعات، مایعات بدن، قطرات تنفسی و مواد آلوده مانند بستر از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. دوره کمون آبله معمولا از 6 تا 13 روز است اما می تواند بین 5 تا 21 روز باشد.
گونه‌های مختلف جانوری به عنوان حساس به ویروس آبله میمون شناسایی شده‌اند. عدم قطعیت در مورد تاریخچه طبیعی ویروس وجود دارد و مطالعات بیشتری برای شناسایی مخزن(های) دقیق و نحوه حفظ گردش ویروس در طبیعت مورد نیاز است. خوردن گوشت ناکافی پخته شده و سایر محصولات حیوانی حیوانات آلوده یک عامل خطر احتمالی است.
این بیماری معمولاً خود محدود شونده است، اما ممکن است در برخی افراد، مانند کودکان، زنان باردار یا افرادی که به دلیل سایر شرایط سلامتی دچار سرکوب سیستم ایمنی هستند، شدید باشد. به نظر می‌رسد عفونت‌های انسانی با کلاد غرب آفریقا باعث بیماری کمتری نسبت به کلاد حوضه کنگو می‌شود، با نرخ مرگ و میر 3.6٪ در مقایسه با 10.6٪ برای کلاد حوضه کنگو.
مطالب مرتبط: مهم ترین علائم کم خونی
2.علائم آبله میمون
در انسان علائم خفیف‌تر از علائم آبله است. آبله میمون با تب، سردرد، دردهای عضلانی و خستگی شروع می‌شود. تفاوت اصلی بین علائم آبله و آبله میمون در این است که آبله میمون باعث تورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی) می شود در حالی که آبله اینطور نیست. دوره کمون(زمان از عفونت تا علائم) برای این بیماری معمولاً 7 تا 14 روز است اما می‌تواند بین 5 تا 21 روز باشد.
بیماری با موارد زیر شروع می شود:
• تب
• سردرد
• دردهای عضلانی
• كمر درد
• تورم غدد لنفاوی
• لرز
• فرسودگی
در عرض 1 تا 3 روز (گاهی اوقات طولانی تر) پس از ظهور تب، بیمار دچار بثورات می‌شود که اغلب روی صورت شروع می‌شود و سپس به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد.
ضایعات قبل از افتادن در مراحل زیر پیشرفت می‌کنند:
- ماکول‌ها
- پاپول‌ها
- وزیکول‌ها
- پوسچول
- دلمه‌ها
این بیماری معمولاً 2 تا 4 هفته طول می‌کشد و در آفریقا باعث مرگ 1 نفر از هر 10 نفری می‌شود که به این بیماری مبتلا می‌شوند. بهتر است پس از بهبودی، با انجام آزمایش خون از سلامت جسمی کامل خود مطمئن شوید.
3.پیشگیری از آبله میمون
برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس اقدامات متعددی وجود دارد:
- از تماس با حیواناتی که می توانند حامل ویروس باشند(از جمله حیواناتی که بیمار هستند یا در مناطقی که این آبله مرده هستند) خودداری کنید.
- از تماس با موادی مانند ملافه که با حیوان بیمار تماس داشته است خودداری کنید.
- بیماران آلوده را از دیگرانی که در معرض خطر عفونت هستند جدا کنید.
- پس از تماس با حیوانات یا انسان‌های آلوده، بهداشت دست را به خوبی رعایت کنید. به عنوان مثال، شستن دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی‌کننده دست مبتنی بر الکل.
- هنگام مراقبت از بیماران از تجهیزات حفاظت فردی(PPE) استفاده کنید.
JYNNEOSTM (همچنین به عنوان Imvamune یا Imvanex شناخته می شود) یک واکسن ویروس زنده ضعیف شده است که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای پیشگیری از آبله‌ی میمون تایید شده است. کمیته مشورتی اقدامات ایمن سازی (ACIP) در حال حاضر در حال ارزیابی JYNNEOSTM برای محافظت از افرادی است که در معرض خطر قرار گرفتن در معرض خطر مواجهه شغلی با ویروس‌های ارتوپاکس مانند آبله در یک محیط قبل از مواجهه هستند.
4.انتقال
انتقال ویروس آبله میمون زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از طریق حیوان، انسان یا مواد آلوده به ویروس با ویروس تماس پیدا کند. ویروس از طریق پوست شکافته شده(حتی اگر قابل مشاهده نباشد)، دستگاه تنفسی یا غشاهای مخاطی (چشم، بینی یا دهان) وارد بدن می‌شود. انتقال از حیوان به انسان ممکن است از طریق گاز گرفتن یا خراش، تهیه گوشت بوته، تماس مستقیم با مایعات بدن یا مواد ضایعه، یا تماس غیرمستقیم با مواد ضایعه مانند از طریق بسترهای آلوده رخ دهد. تصور می‌شود که انتقال از انسان به انسان عمدتاً از طریق قطرات تنفسی بزرگ اتفاق می‌افتد. قطرات تنفسی معمولاً نمی‌توانند بیش از چند فوت (هر فوت حدود 30 سانتی متر است) حرکت کنند، بنابراین تماس چهره به چهره طولانی مدت لازم است. سایر روش‌های انتقال از انسان به انسان شامل تماس مستقیم با مایعات بدن یا مواد ضایعه و تماس غیرمستقیم با مواد ضایعه‌مانند از طریق لباس‌ها یا ملحفه‌های آلوده است. میزبان مخزن(ناقل اصلی بیماری) این بیماری هنوز ناشناخته است اگرچه جوندگان آفریقایی مشکوک هستند که در انتقال نقش دارند. ویروسی که باعث آبله‌ی میمون می‌شود فقط دو بار از یک حیوان در طبیعت بازیابی(جداسازی) شده است. در اولین نمونه (1985)، ویروس از یک جونده آفریقایی به ظاهر بیمار (سنجاب طناب) در منطقه استوایی جمهوری دموکراتیک کنگو بازیابی شد. در دوم (2012)، ویروس از یک مانگابی نوزاد مرده که در پارک ملی تای، ساحل عاج یافت شد، مجددا شناسایی شد.
برای بررسی علائم بیماری یا چک کردن میزان سلامت جسمی خود می‌توانید به بهترین آزمایشگاه شمال تهران مراجعه کنید.
5.درمان
در حال حاضر، هیچ درمان مطمئن و اثبات شده‌ای برای عفونت ویروس آبله میمون وجود ندارد. برای کنترل شیوع می‌توان از واکسن آبله، داروهای ضد ویروسی و گلوبولین ایمنی واکسینیا (VIG) استفاده کرد.
6.اطلاعات برای پزشکان
اولین علائم شامل تب، بی حالی، سردرد و گاهی گلودرد و سرفه است. یکی از ویژگی‌های متمایز این آبله از دیگر آبله‌ها، لنفادنوپاتی (غدد لنفاوی متورم) است. این معمولاً با شروع تب، 1 تا 2 روز قبل از شروع بثورات، یا به ندرت با شروع بثورات رخ می‌دهد. غدد لنفاوی ممکن است در گردن (زیر فکی و گردنی)، زیر بغل یا کشاله ران (اینگوینال) متورم شوند و در هردو طرف بدن یا فقط در یک طرف بدن ایجاد شوند.
7.اطلاعات برای پرسنل آزمایشگاه
هنگام آزمایش نمونه‌های بالینی معمول از بیماران تایید شده یا مشکوک به آبله میمون، باید اقداماتی برای به حداقل رساندن خطر انتقال آزمایشگاهی انجام شود. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد: محدود کردن تعداد نمونه‌های آزمایش‌کننده کارکنان، پوشیدن تجهیزات حفاظت فردی مناسب، استفاده از اقدامات احتیاطی استاندارد به دقت اعمال شود، و اجتناب از هر گونه روشی که می‌تواند آئروسل‌های عفونی(قطرات تنفسی دارای ویروس) ایجاد کند. حتی برای انجام آزمایش در منزل می‌توانید از طریق لینک قبل اقدام کنید. در ادامه به نکاتی راجع به موارد کاربردی برای دامپزشکان و همچنان افرادی که از حیوانات مراقبت می‌کنند، خواهیم پرداخت.
8.اطلاعات برای دامپزشکان
دامپزشکان باید همه‌ی پستانداران مستعد ابتلا به آبله را در نظر بگیرند و از نحوه انتقال بیماری از حیوانی به حیوان دیگر آگاه باشند. دامپزشکانی که تصمیم به درمان حیوانات مشکوک به آبله میمون دارند باید از اقدامات احتیاطی کنترل عفونت برای محافظت از خود، کارکنان، مشتریان و همچنین سایر بیماران حیوانی در کلینیک استفاده کنند.
9.انتقال در حیوانات
دامپزشکان باید همه پستانداران مستعد ابتلا به آبله میمون را در نظر بگیرند و از نحوه انتقال بیماری از حیوانی به حیوان دیگر آگاه باشند. در آفریقا، شواهد سرولوژیک عفونت آبله در طیف گسترده ای از پستانداران، از جمله پستانداران غیر انسانی، جوندگان و سنجاب‌ها مشاهده شده است. ویروس آبله تنها دو بار از حیوانات در طبیعت جدا شده است. یک بار از یک سنجاب طنابی که در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال 1985 یافت شد و یک بار از یک مانگابی در ساحل عاج در سال 2012 یافت شد. نقش انتقال حیوانی یا هر گونه خاص دیگری به عنوان یک مخزن مشخص نشده است. چندین گونه از پستانداران و جوندگان مستعد ابتلا به ویروس آبله میمون هستند. از آنجایی که انواع حیواناتی که ممکن است به آبله مبتلا شوند در حال حاضر ناشناخته است، همه پستانداران باید برای احتیاط مستعد در نظر گرفته شوند. مسیر انتقال از حیوان به حیوان ممکن است از طریق قطرات تنفسی، استنشاق ویروس آئروسل شده یا مواد آلی حاوی ذرات ویروس (به عنوان مثال، از طریق اختلال ویروس در بستر آلوده)، ساییدگی پوست، چشم، یا از طریق بلعیدن بافت حیوانی آلوده رخ دهد.
10.شیوع آبله میمون در سال 2022
از 13 مه 2022، موارد آبله از 12 کشور عضو که برای ویروس آبله میمون بومی نیستند، در سه منطقه WHO به WHO گزارش شده است. بررسی‌های اپیدمیولوژیک در حال انجام است، با این حال، موارد گزارش‌شده تاکنون هیچ ارتباط سفری به مناطق آندمیک ثابت نکرده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود در حال حاضر، موارد عمدتاً اما نه به طور انحصاری در میان مردان همجنسگرا (MSM) و مردانی که در کلینیک های سلامت جنسی هستند، شناسایی شده است.
وضعیت در حال تغییر است و WHO انتظار دارد با گسترش نظارت در کشورهای غیر بومی، موارد بیشتری از آبله میمون شناسایی شود. اقدامات فوری بر اطلاع رسانی به افرادی که ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند با اطلاعات دقیق متمرکز شوند تا از گسترش بیشتر جلوگیری شود. شواهد موجود کنونی نشان می‌دهد که کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند کسانی هستند که تماس فیزیکی نزدیک با فرد مبتلا به آبله میمون داشته‌اند، در حالی که آن‌ها علامت‌دار هستند. WHO همچنین در تلاش است تا راهنمایی‌هایی را برای محافظت از ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی خط مقدم و سایر کارکنان بهداشتی که ممکن است در معرض خطر باشند مانند نظافتچی‌ها ارائه دهد.
آزمایشگاه فرین را به شما معرفی می‌کنم که بهترین آزمایشگاه در قیطریه می‌باشد.
