بخش پاتولوژی و سیتولوژی
خانه > بخش های تخصصی > بخش پاتولوژی و سیتولوژی
پاتولوژی در اصل به معنای آسیب شناسی است و به عنوان شاخهای از علم پزشکی به بررسی علل پیدایش بیماریها و عوارض ناشی از آنها میپردازد. بدیهی است در هنگام بروز یک بیماری، تغییراتی در بافتهای مختلف بدن ایجاد میشود که در واقع مطالعه همین تغییرات مبنا و اساس پاتولوژی را تشکیل میدهد. لذا پاتولوژی علمی است که راجع به تغییرات مختلف بدن در هنگام بروز بیماری است.
پاتولوژی ۴ جنبه مهم از یک بیماری را بررسی میکند که عبارت است از:
- اتیولوژی (علت شناسی)
- پاتوژنز(مکانیسم ایجاد)
- مرفولوژی (ریخت شناسی)
- اهمیت بالینی
رشته های پاتولوژی
پاتولوژی تشریحی(Anatomical)
عبارت است از مطالعه تغییرات ساختمانی اعم از میکروسکوپی و ماکروسکوپی و ضایعات وارده به سلول های بدن که شامل:
الف) اتوپسی (نمونه برداری از بافت مرده)
ب) بیوپسی (نمونه برداری از بافت زنده)
ج) سیتوپاتولوژی (سلول شناسی)
پاتولوژی بالینی
که علایم بیماری را در خون، ادرار، مایع نخاعی، خلط، ترشحات واژن در بخش های مختلف میکروب شناسی، بیوشیمی، سرم شناسی و… بررسی مینماید. در واقع هر نوع بافتی که از بدن میگیرند و مورد آزمایش قرار می دهند. بدین ترتیب که بافت مذکور بعد از پاس دادن در دستگاه پروسسور قرار می گیرد و نیز بعد از برش با رنگ آمیزی های متعدد می توان به نتیجه دست یافت. معمولا” بافتهایی که به بخش پاتولوژی ارسال می شوند از نظر بدخیم بودن مورد آزمایش و بررسی قرار می گیرند، به اینگونه که بعد از تشخیص دکتر پاتولوژیست جهت مشخص نمودن نوع درمان IHC یا ایمنوهیستوشیمی برای بافت میگذارند تا هم به درمان و هم به نوع درمان دقیق دست پیدا کرد. در بعضی مواقع پزشک معالج هنگام جراحی به مواردی بر می خورد که نیاز به تشخیص سریع می باشد که آیا بافت برداشته شده بدخیم است یا خیر. حال نمونه کوچکی از آن به بخش پاتولوژی جهت آزمایش ارسال می گردد که به این نوع نمونه فروزن frozen می گویند. در این حالت جواب جراح ظرف مدت ۵ الی ۱۵ دقیقه خواهد شد.سیتولوژی
همچنین آسپیراسیون سوزنی و انواع مایعات که از بدن گرفته می شود با عنوان سیتولوژی به این بخش فرستاده می شود که آنها هم بعد از سانتریفوژ و رنگ آمیزی پاپانیکلا بدخیم بودن یا نبودن و یا اینکه چه نوع بیماری است مورد آزمایش و بررسی قرار می گیرند.روش تکنیکی آسیب شناسی (هیستوتکنیک)
تمام مراحل کاری از ابتدای پذیرش نمونه درآزمایشگاه پاتولوژی تا آماده سازی لام و بررسی آن در زیر میکروسکوپ به عنوان روش های تکنیکی آسیب شناسی در نظر گرفته میشود که شامل هفت مرحله جداگانه است :
- فیکساسیون
- نمونه برداری یا پاس دادن
- آبگیری و آغشتگی
- قالبگیری
- برش با میکروتوم
- رنگآمیزی
- مونتاژ لام و لامل